50سال است‌که‌روي ساز تحقيق‌مي‌کنم
سخنراني محمدرضا شجريان درباره نقش پوست در ساز که در جشن موسيقي انجام شد واکنشهاي بعضا توام با انتقاد برخي از سازسازها را در پي داشت. استاد در گفتگو با مهر ضمن توضيح بيشتر درباره نقش اجزا مختلف ساز، ويژگيهاي يک سازساز خوب را نيز مطرح کرده است.
بقیه در ادامه مطلب
یک ساز و یک جهان راز - مردم شناسی ساز تار
تار را مي توان يکي از اصيل ترين سازهاي ايراني به شمار برد. همچنين مي توان تار و سه تار را از يک خانواده دانست که به مانند دو برادر ولي با تغييراتي (تغييراتي از قبيل از قبيل اندازه ، نوع و شيوهء نواختن ، سيم ها ، و هارموني صدا) به هم شبيه اند.
موسیقی سرزمین ما به هر نام و عنوانی که خوانده شود نامهایی را تا ابدیت تاریخ با خودهمراه خواهد داشت . بزرگ بانوان و بزرگ مردان ساز و صدا، آنانیکه کوله بار این بخش فرهنگ پارسی را نسل به نسل بر دوش کشیده و از گذشتگان به آینده گان سپرده ا ند .
ساز تار یكی از مهم ترین سازهای ردیف دستگاه های موسیقی سنتی ایران بوده و هست. قدمت این ساز به درستی معلوم نیست.
معرفی ساز تار بدون کاسه
ساز کرشمه و ساز ساغر از ابداع استاد شجریان
بقیه در ادامه مطلب
نحوه ی مضراب زدن تار
پس از قرار گرفتن دست راست روی کاسه و گرفتن مضراب به وجود آوردن آرامش و جلوگیری از هر گونه انقباض در دست راست (کتف ، بازو و ساعد) از نکات اولیه مضراب زدن میباشد.برخلاف آنچه که هنرجویان میِپندارند ، هیچگونه نیرو یا فشاری برای عمل مضراب زدن نباید اعمال شود (زیرا در این صورت نوازنده ای که یک ساعت تار مینوازد باید با خستگی عضلات مواجه شود که در واقع این طور نیست.)
بقیه در ادامه مطلب به همراه قطعه تصویری آموزش مضراب زدن تار
تاریخچه تار در ایران
آنچه مسلم است موسیقی ایران کاملترین موسیقی جهان است و شاید روزگاری معنای کامل موسیقی فقط شامل موسیقی ایران می بوده است چرا که هنوز آثار نامها و گوشه های ایرانی در موسیقی جهان بچشم میخورد. مثلا" نامهایی مانند گیتار، سیتار، ویولن، تمپو،آرشه، ماجور،لوت،بمل،دیزو...بسیاری واژه های متداول موسیقی جهان ایرانی هستند که بطور مشروح در کتاب ایران سرزمین مقدس نوشته اینجانب نگاشته شده است مثلا" گام ماجور یعنی بزرگ عینا" همان فاصله ماهور ماست که به معنای بزرگ است (مهتر یعنی بزرگتر) ناگفته نماند گام ماجور در اروپا بطور ناقص از ماهور وارد شده و در آنجا مثلا" از گوشه های زیبایی چون راک و دلکش اثری نیست.
بقیه در ادامه مطلب
استاد یحیی خـان (1876 ـ 1932)، نابغۀ هنر تـارسازی
تا قبل از دوران قاجار و حتی تا اواسط این دوره اطلاعات دقیقی از سازندگــان آلات موسیقی و هنر ساخت این آلات وجود ندارد و به جز چند اسم از جمله ایوب خان تارساز، اسماعیل خــان تــارساز، غلامحسینخان تــارساز و حاجی محمد کریمخان به نام تازهای در این زمینه بر نمیخوریم اما از اواخر سلطنت قاجار نسل جدیدی از تارسازان در تهران و اصفهان و سایر شهرها پا به عرصۀ ظهور گذاشتند.
بقیه در ادامه مطلب
شیوه ی دست گرفتن ساز
شیوه ی قرار گرفتن دست روی ساز
وضعیت دست چپ و راست
شیوه ی بستن پرده
بقیه در ادامه مطلب
تاریخچه تار در ایران
آنچه مسلم است موسیقی ایران کاملترین موسیقی جهان است و شاید روزگاری معنای کامل موسیقی فقط شامل موسیقی ایران میبوده است چرا که هنوز آثارنامها و گوشه های ایرانی در موسیقی جهان بچشم میخورد. مثلا" نامهایی مانند گیتار، سیتار، ویولن، تمپو،آرشه، ماجور،لوت،بمل،دیزو...بسیاری واژه های متداول موسیقی جهان ایرانی هستند که بطور مشروح در کتاب ایران سرزمین مقدس نوشته اینجانب نگاشته شده است مثلا" گام ماجور یعنی بزرگ عینا" همان فاصله ماهور ماست که به معنای بزرگ است (مهتر یعنی بزرگتر) ناگفته نماند گام ماجور در اروپا بطور ناقص از ماهور وارد شده و در آنجا مثلا" از گوشه های زیبایی چون راک و دلکش اثری نیست.
بقیه در ارادمه مطلب
تار از سازهای زهی است که با زخمه (زخمه یا مِضراب، ابزاری است که برای تولید صدا از سازهای سیمی و زهی مورد استفاده قرار می‌‌گیرد.) نواخته می‌شود. تار در ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند آذربایجان و ارمنستان و گرجستان برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها رایج است. در گذشته تار ایرانی پنج سیم (یا پنج تار) داشت. غلامحسین درویش یا درویش خان سیم ششمی به آن افزود که همچنان به کار می‌رود.
یک نوازنده آماتور اولین بار که نحوه بستن پرده و گره زدن پرده های معمول تار و سه تار (که اکثرا" از روده گوسفند است) را ببیند حتما" این سئوال برایش پیش می آید که چرا تار و سه تار نباید مانند ماندولین و گیتار پرده های ثابت داشته باشند که هر سال مشکلات تعویض پرده یا تنظیم پرده (که بخاطر تماس دست با پرده های متحرک روی می دهد) را نداشته باشد؟
آشنایی با ساز تار
( بخش دوم )
تار سازی است قدیمی که صورت امروزی آن از زمان صفویه وارد موسیقی ایران شد و در زمان ناصرالدین شاه قاجار ساز بر جسته و کاملی گردید. قسمت کاسه ی تار به دو قسمت بزرگ و کوجک تقسیم می شود که قسمت کوچک آن "نقاره" نام دارد. روی کاسه و نقاره پوست کشیده شده که خرک ساز بر روی پوست تکیه داده می شود. دسته یا گردن تار، چهل و پنج تا پنجاه سانتی متر است و بر کناره های سطح جلویی آن دو روکش استخوانی چسبانده اند. دور دسته، دستان (پرده)ها با فواصل معین بسته شده اند. تعداد دستان بیست وهشت عدد است. تار شش سیم دارد. سیم های ششگانه ی تار عبارتند از: دو سیم سفید در پایین که هم صدا کوک می شوند، دو سیم زرد که این ها نیز هم صدا می باشند، یک سیم سفید نازک به نام زیر و یک سیم زرد به نام بم که این دو سیم غالبأ به فاصله یک اکتاو کوک می گردند. تار را با مضراب کوچکی که از جنس برنج و به طول تقریبی سه سانتی متر است می نوازند که برای راحت در دست قرار گرفتن آن، نیمی از نصف طول آن با موم پوشیده شده است.
بقیه در ادامه مطلب
به نام آنکه نغمه ها در ستایش اوست
ز موسيقي آورد سازي برون
که آن را نشد کس جز او رهنمون
چنان ساخت هر نسبتي را خروش
که نالنده را دل درآرد به جوش
بجائي رساند آن نواگر نواخت
که دانا بدو عيب و علت شناخت
به قانون از آن ناله خرگهي
ز هر علتي يافت عقل آگهي
بگذار تا مقابل روی تو بــــــگذريم